Άρθρο

Οριστικό και αόριστο άρθρο στα νέα ελληνικά

 Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν δύο είδη άρθρου, το οριστικό και το αόριστο.

ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Το οριστικό άρθρο ο, η, το χρησιμοποιείται για να εκφράσουμε κάτι συγκεκριμένο :

Θέλω το στυλό μου.

 

Το οριστικό άρθρο χρησιμοποιείται υποχρεωτικά στις παρακάτω περιπτώσεις:

• πριν από κύρια ονόματα (εκτός από την κλητική προσφώνηση ή μετά τα ρήματα λέγομαι, ονομάζομαι, καλούμαι),

• στον υπερθετικό βαθμό των επιθέτων.

• πριν από τακτικά αριθμητικά που προηγούνται του ονόματος.

• στα κλάσματα.

• πριν από απόλυτο αριθμητικό** σε διανεμητική χρήση.

• πριν από απόλυτο αριθμητικό σε συνολική αρίθμηση (προηγείται πάντα το και).

• σε διανεμητικές / κατανεμητικές χρήσεις.

• πριν από τις αντωνυμίες ο ένας, ο άλλος, ο εαυτός μου, ο ίδιος, ο οποίος, ο τάδε, ο δείνα.

• μετά από δεικτική αντωνυμία και πριν από όνομα.

• πριν από όνομα που ακολουθείται από δεικτική αντωνυμία.

• μετά την αντωνυμία όλος, όλη, όλο.

 

*Όταν οι πλάγιες πτώσεις του οριστικού άρθρου (γενική, αιτιατική) συνδυάζονται με την πρόθεση σε, προκύπτει το εμπρόθετο άρθρο: στου, στης, στο(ν), στη(ν), στο, στων, στους, στις, στα.

 

ΑΟΡΙΣΤΟ ΑΡΘΡΟ

Το αόριστο άρθρο ένας, μια, ένα χρησιμοποιείται για να εκφράσουμε μια αόριστη ποσότητα ή  μια γενίκυεση 

Σε λίγο θα έρθει μια φίλη μου.

 

Άλλες χρήσεις του αόριστου άρθρου:

• με γενικευτική σημασία, όταν αναφερόμαστε σε όλα ή σε καθένα από τα μέλη ενός συνόλου στοιχείων, για να δηλώσουμε τι είναι κανονικό ή συνηθισμένο για αυτά, π.χ. Μια μέλισσα ποτέ δεν τσιμπάει αν δεν την πειράξεις.

• στον προφορικό κυρίως λόγο, για να δώσουμε έμφαση (με τον κατάλληλο επιτονισμό της φωνής), π.χ. Έφαγα ΕΝΑ παγωτό…

 

* Τακτικά αριθμητικά ονομάζονται οι λέξεις που δηλώνουν τη θέση που παίρνει κάποιος ή κάτι σε μία σειρά από όμοια πράγματα, π.χ. πρώτος, δεύτερος.

** Απόλυτα αριθμητικά ονομάζονται οι λέξεις που φανερώνουν ορισμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα, π.χ. δύο, πέντε.

 

✔ Το αόριστο άρθρο μια –το οποίο κανονικά δεν τονίζεται– δεν πρέπει να συγχέεται με το αριθμητικό μία (που χρησιμοποιείται πάντα τονισμένο) ούτε με την αόριστη αντωνυμία μια, π.χ. Αγόρασα μια σοκολάτα (αόριστο άρθρο: χρησιμοποιείται με γενικευτική σημασία) αλλά:

Αγόρασα μία σοκολάτα (αριθμητικό: μία και όχι δύο ή περισσότερες)

Αγόρασα μια από το περίπτερο (η αόριστη αντωνυμία αντικαθιστά τη λέξη σοκολάτα)

Κλίση των άρθρων

Κλίση οριστικού άρθρου

 

Πτώσεις	Ενικός Αριθμός			Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική	ο	η	το	οι	οι	τα
Γενική	του	της	του	των	των	των
Αιτιατική	το(ν)	τη(ν)	το	τους	τις	τα
Κλητική	-	-	-	-	-	-

 

Κλίση αόριστου άρθρου
 

Πτώσεις	Ενικός Αριθμός
Ονομαστική	ένας	μια	ένα
Γενική	ενός	μιας	ενός
Αιτιατική	ένα(ν)	μια	ένα
Κλητική	-	-	-

 

 

Προσοχή: Το αόριστο άρθρο δεν έχει πληθυντικό