Ευθύς - Πλάγιος λόγος
Όταν σε κάποιο κείμενο που ακούμε ή διαβάζουμε, μεταφέρονται τα λόγια κάποιου προσώπου όπως ακριβώς τα είπε, τότε ο λόγος αυτός ονομάζεται ευθύς και τα λόγια αυτά μπαίνουν σε εισαγωγικά « » ή βρίσκονται απευθείας σε διάλογο.
Εάν όμως μεταφερθούν προφορικά ή σε κάποιο κείμενο αλλαγμένα και όχι αυτούσια (όπως ακριβώς τα είπε ο ίδιος), τότε ο λόγος αυτός ονομάζεται πλάγιος.
Μερικές από τις αλλαγές που μπορεί να συμβούν όταν ο ευθύς λόγος μετατρέπεται σε πλάγιο είναι οι εξής:
- Το πρώτο πρόσωπο στο ρήμα της πρότασης μέσα στα εισαγωγικά αλλάζει και γίνεται τρίτο πρόσωπο.
- Η υποτακτική έγκλιση του ρήματος που υπήρχε στον ευθύ λόγο άλλαξε και έγινε οριστική στον πλάγιο λόγο.
- Οι κύριες προτάσεις κρίσεως γίνονται δευτερεύουσες ονοματικές ειδικές .
- Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας γίνονται δευτερεύουσες ονοματικές βουλητικές.
- Οι κύριες ερωτιματικές προτάσεις γίνονται πλάγιες ερωτηματικές .
- Οι δευτερεύουσες παραμένουν δευτερεύουσες.