ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, Περὶ Ἀλοννήσου 2 -4
Φίλιππος γὰρ ἄρχεται περὶ Ἀλοννήσου λέγων ὡς ἡμῖν δίδωσιν ἐαυτῷ οὖσαν, ὑμᾶς δὲ οὔ φησι δικαίως αὐτὸν ἀπαιτεῖν· οὐ γὰρ ὑμετέραν οὖσαν οὔτε λαβεῖν οὔτε νῦν ἔχειν. Ἔλεγε δὲ καὶ πρὸς ἡμᾶς τοιούτους λόγους, ὅτε πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν, ὡς ληστὰς ἀφελόμενος2 ταύτην τὴν νῆσον κτήσαιτο καὶ προσήκειν αὐτὴν ἑαυτοῦ εἶναι. Τοῦτον δὲ τὸν λόγον, ὡς οὔκ ἐστι δίκαιος, οὐ χαλεπὸν ἐστιν αὐτοῦ ἀφελέσθαι2. Ἅπαντες γὰρ οἱ λησταὶ τοὺς ἀλλοτρίους τόπους καταλαμβάνοντες καὶ τούτους ἐχθροὺς ποιούμενοι ἐντεῦθεν τοὺς ἄλλους κακῶς ποιοῦσιν. Ὁ δὴ τοὺς ληστὰς τιμωρησάμενος καὶ κρατήσας οὐκ ἂν δήπου εἰκότα λέγοι, εἰ φαίη, ἃ ἐκεῖνοι ἀδίκως καὶ ἀλλότρια εἶχον, ταῦθ’ ἑαυτοῦ γίγνεσθαι. Εἰ γὰρ ταῦτα συγχωρήσετε, τί κωλύει, καὶ εἴ τινα τῆς Ἀττικῆς λησταὶ τόπον καταλάβοιεν ἢ Λήμνου ἢ Ἴμβρου ἢ Σκύρου, καὶ τινες τούτους τοὺς ληστὰς ἐκκόψαιεν1, εὐθὺς καὶ τὸν τόπον τοῦτον , οὗ ἦσαν οἱ λησταί, τὸν ὄντα ἡμέτερον, τῶν τιμωρησαμένων τοὺς ληστὰς γίγνεσθαι;
(ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, Περὶ Ἀλοννήσου 2 -4)
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. εκκόπτω
(AM ἐκκόπτω)
αποκόπτω, κόβω και αφαιρώ («εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὴν καὶ βάλε ἀπὸ σοῡ», ΚΔ)
αρχ.-μσν.
1. δίνω τέλος
2. διακόπτω κάποιον που μιλάει
3. (για συζήτηση) σταματώ
4. (για χρόνο) αφαιρώ
5. (για εισφορά) καταργώ
6. εκκλ. αφορίζω
αρχ.
1. (για δέντρα) κόβω σύρριζα
2. εκμηδενίζω, σταματώ
3. αναγκάζω κάτι να σταματήσει («ἐκκόπτειν φενακισμόν»)
4. για πλοίο) βυθίζω διατρυπώντας το
5. (για πόρτα) σπάζω
6. (ως στρατ. όρος) α) αποκρούω, απωθώ
β) απομονώνω τμήμα από το κύριο σώμα
7. παθ. ξεχωρίζω ή ξεχωρίζομαι
8. (για παιχνίδι κύβων) κερδίζω
9. εξαλείφω κάτι χαραγμένο σε πέτρα ή ξύλο
10. πλάθω, π.χ. εικόνες, με τον λόγο
11. σταματώ την κίνησή μου.
2. αφαιρώ
(Α ἀφαιρῶ, -έω)
1. παίρνω ένα μέρος από κάτι, αποσπώ
2. στερώ, αποστερώ
3. ελαττώνω, μειώνω
νεοελλ.
1. κλέβω, υπεξαιρώ
2. αποβάλλω, βγάζω
3. μαθ. κάνω την πράξη της αφαίρεσης
4. μέσ. αφαιρούμαι
ελαττώνεται η πνευματική μου συγκέντρωση ή η προσοχή μου σε κάτι
5. (φιλοσ.) (μτχ. παθ. παρακμ.) αφηρημένος, -η, -ο
αυτός που γίνεται αντιληπτός μόνο νοητά, για τον οποίο δεν έχω εμπειρική αντίληψη
6. γραμμ. «αφηρημένα ουσιαστικά» — αυτό που δηλώνουν ιδιότητες ή έννοιες και όχι συγκεκριμένα αντικείμενα
αρχ.
1. απαλλάσσω κάποιον από κάτι
2. εμποδίζω κάποιον να κάνει κάτι
3. αφαιρώ, παίρνω για τον εαυτό μου
4. ακυρώνω, αφανίζω, καταστρέφω
5. με στερούν από κάτι που είχα, μου παίρνουν κάτι
6. φρ. «ἀφαιροῡμαί τινα εἰς ἐλευθερίαν» — απελευθερώνω.
[ΕΤΥΜΟΛ. < αφ- (< απο-) + αιρώ].
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
A. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο .
B. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
1. Να κλίνετε τα παρακάτω ουσιαστικά σε ενικό – πληθυντικό .
Φίλιππος , Ἀλοννήσου, λόγους, οἱ λησταὶ, Λήμνου, Ἴμβρου, Σκύρου.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Να κλίνετε τις συνεκφορές τὸν τόπον τοῦτον, ταύτην τὴν νῆσον σε ενικό – πληθυντικό .
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Να γράψετε την δοτική ενικού και πληθυντικού των παρακάτω μετοχών και στα τρία γένη.
ἀφελόμενος
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
καταλαμβάνοντες
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
ποιούμενοι
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
τιμωρησάμενος
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
κρατήσας
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
εἰκότα
αρσενικό ________________________________________________________
θηλυκό __________________________________________________________
ουδέτερο ________________________________________________________
4. Να κλίνετε τις παρακάτω αντωνυμίες και τα επίθετα στα τρία γένη ενικό πληθυντικό .
Λέγων, ἐαυτῷ, οὖσαν, ὑμᾶς ( τρία πρόσωπα) , αὐτὸν, ὑμετέραν( τρία πρόσωπα) , Ἅπαντες, ἀλλοτρίους, ἐκεῖνοι, τινα .
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. Να κάνετε χρονική αντικατάσταση στους παρακάτω ρηματικούς τύπους :
ἄρχεται , λέγων, δίδωσιν, ἀπαιτεῖν, λαβεῖν, ἔχειν, Ἔλεγε, ἐπρεσβεύσαμεν, κτήσαιτο, προσήκειν, καταλαμβάνοντες, ποιοῦσιν, φαίη, γίγνεσθαι, συγχωρήσετε, κωλύει, ἐκκόψαιεν.
ΡΗΜΑ |
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ |
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ |
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ |
ΑΟΡΙΣΤΟΣ |
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ |
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Να κάνετε την εγκλιτική αντικατάσταση και να γράψετε τα απαρέμφατα των παρακάτω ρηματικών τύπων :
ἄρχεται (άοριστο β’) , λέγων(άοριστο β’ – β’ ενικό), δίδωσιν, λαβεῖν(β’ενικό), ἔχειν (άοριστο β’), ἐπρεσβεύσαμεν, κτήσαιτο, προσήκειν (γ’ ενικό), ποιοῦσιν, φαίη, συγχωρήσετε, κωλύει (στον μέλλοντα), ἐκκόψαιεν.
ΡΗΜΑΤΑ |
ΟΡΙΣΤΙΚΗ |
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ |
ΕΥΚΤΙΚΗ |
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ |
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Γ. ΣΥΝΤΑΞΗ
1. Να εντοπίσετε και να καταγράψετε τον συντακτικό ρόλο των παρακάτω τύπων:
περὶ Ἀλοννήσου |
|
|
λέγων |
|
|
δικαίως |
|
|
αὐτὸν |
|
|
ἀπαιτεῖν· |
|
|
ἔχειν |
|
|
πρὸς ἡμᾶς |
|
|
τοιούτους |
|
|
ταύτην |
|
|
προσήκειν |
|
|
αὐτὴν |
|
|
εἶναι |
|
|
χαλεπὸν ἐστιν |
|
|
αὐτοῦ |
|
|
ἀφελέσθαι |
|
|
Ἅπαντες |
|
|
ἀλλοτρίους |
|
|
καταλαμβάνοντες |
|
|
ποιούμενοι |
|
|
ἐντεῦθεν |
|
|
τιμωρησάμενος |
|
|
γίγνεσθαι |
|
|
τούτους |
|
|
τῶν τιμωρησαμένων |
|
|
γίγνεσθαι |
|
|
2. Να βρείτε το είδος των παρακάτω δευτερευουσών προτάσεων και να καταγράψετε την συντακτική τούς θέση .
ὡς ἡμῖν δίδωσιν ἐαυτῷ οὖσαν :
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ὅτε πρὸς αὐτὸν ἐπρεσβεύσαμεν :
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
ἃ ἐκεῖνοι ἀδίκως καὶ ἀλλότρια εἶχον :
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3.α. Να αναγνωρίσετε στην παρακάτω περίοδο τον υποθετικό λόγο και να τον χαρακτηρίσετε ( υπόθεση – απόδοση – είδος) .
β. Να μετατρέψετε τον υποθετικό λόγο ώστε να εκφράζει το αόριστη επανάληψη στο παρελθόν .
Εἰ γὰρ ταῦτα συγχωρήσετε, τί κωλύει, καὶ εἴ τινα τῆς Ἀττικῆς λησταὶ τόπον καταλάβοιεν ἢ Λήμνου ἢ Ἴμβρου ἢ Σκύρου, καὶ τινες τούτους τοὺς ληστὰς ἐκκόψαιεν1, εὐθὺς καὶ τὸν τόπον τοῦτον , οὗ ἦσαν οἱ λησταί, τὸν ὄντα ἡμέτερον, τῶν τιμωρησαμένων τοὺς ληστὰς γίγνεσθαι;
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________