Είδη του αν και ως
Άσκηση 1.
Να αναγνωρίσετε το είδος του μορίου ἄν και να γίνει μετάφραση στις παρακάτω προτάσεις:
1.1. Οἴονται γὰρ τοὺς ἀχαρίστους καὶ περὶ θεοὺς ἂν μάλιστα ἀμελῶς ἔχειν καὶ περὶ γονέας καὶ πατρίδα καὶ φίλους.
1.2. Βίᾳ γὰρ ἂν εἷλον τὸ χωρίον.
1.3. Τὶ γὰρ ἄν ἔλεγεν;
1.4. Εἰ μὴ φῶς εἴχομεν, ὅμοιοι τοῖς τυφλοῖς ἄν ἦμεν.
1.5. Ἵνα δὲ μὴ εἴπῃς ὅτι οὐκ αὖ μανθάνεις͵ ὅπως ἂν τοῦτο γένοιτο ἐγὼ φράσω.
1.6. Ἴσασι γὰρ οὐδένας ἄλλους πάλιν εἰς ἐλευθερίαν ἂν τὰ πράγματ’ ἐξάγοντας.
1.7. Τίνι δ’ ἂν εἴης φίλος μᾶλλον ἢ τῷ σώφρονι;
Άσκηση 2.
Να εντοπίσετε και να αναγνωρίσετε στο παρακάτω κείμενο τα είδη του ἄν και στη συνέχεια να προσπαθήσετε να μεταφράσετε το απόσπασμα:
Ἐπεὶ κινδυνεύει πόλις ἀνδρῶν ἀγαθῶν εἰ γένοιτο, περιμάχητον ἂν εἶναι τὸ μὴ ἄρχειν ὥσπερ νυνὶ τὸ ἄρχειν, καὶ ἐνταῦθ’ ἂν καταφανὲς γενέσθαι ὅτι τῷ ὄντι ἀληθινὸς ἄρχων οὐ πέφυκε τὸ αὑτῷ συμφέρον σκοπεῖσθαι ἀλλὰ τὸ τῷ ἀρχομένῳ· ὥστε πᾶς ἂν ὁ γιγνώσκων τὸ ὠφελεῖσθαι μᾶλλον ἕλοιτο ὑπ’ ἄλλου ἢ ἄλλον ὠφελῶν πράγματα ἔχειν.
Άσκηση 3.
Να εντοπίσετε τα ειδη του ἄν στις παρακάτω προτάσεις και να προσπαθήσετε να κάνετε μετάφραση:
3.1. Τοιαῦτα λέγεις, ἅ οὐδεὶς ἄν φήσειεν ἀνθρώπων.
3.2. Εἴ τι ἄλλο τῶν ἀπορρήτων ἤκουον, οὐκ ἂν ἐπεξῆλθον αὐτῷ.
3.3. Ταῦτα δὲ καὶ δείξαιμι ἄν.
3.4. Ἐπίστευον ῥαδίως ἄν σῲζεσθαι.
3.5. Ἔγνω τούτους χαλεπῶς ἄν σωζομένους.
3.6. Πράττουσι ὅ τι ἄν βούλωνται.
3.7. Ἀλλὰ μᾶλλον λέγω ὅτι πολὺ θᾶττον ἂν τιμωροίμεθα αὐτούς͵ εἰ μηδένα ὑπάρχοιμεν ἀδικοῦντες.
Άσκηση 4.
Να εντοπίσετε τα ειδη του ἄν στις παρακάτω προτάσεις και να προσπαθήσετε να κάνετε μετάφραση:
4.1. Ἄν ἐγγὺς ἔλθῃ θάνατος, οὐδεὶς βούλεται θνῄσκειν.
4.2. Εἰ τοῖς θεοῖς πίστιν ἔχοιμεν, γιγνώσκομεν ἂν πορευόμενοι ἀσφαλῶς οἴκαδε.
4.3. Ὅ,τι ἂν μέλλῃς ἐρεῖν, πρότερον ἐπισκόπει τῇ γνώμῃ.
4.4. Εἰ μὲν γὰρ καὶ τοὺς ἄλλους ἀδικεῖν ἐτόλμων, εἰκότως ἄν μου κατεγιγνώσκετε καὶ περὶ τοῦτον ἐξαμαρτάνειν.
πηγή: ιστοσελίδα του ψηφιακού βοηθήματος πανελλαδικών εξετάσεων
είδος των μορίων ἄν και ὡς
Λύση άσκησης 1.
ἂν ἔχειν: δυνητικό απαρέμφατο
(= Γιατί πιστεύουν πως οι αχάριστοι και τους θεούς και τους γονείς και την πατρίδα και τους φίλους τους θα παραμελούσαν)
1.2. «Βίᾳ γὰρ ἂν εἷλον τὸ χωρίον.»
ἂν εἷλον: δυνητική οριστική
(= Γιατί θα είχαν κυριεύσει την περιοχή με βία)
1.3. «Τὶ γὰρ ἄν ἔλεγεν;»
ἄν ἔλεγεν: δυνητική οριστική
(= Τι θα μπορούσε να πει;)
1.4. «Εἰ μὴ φῶς εἴχομεν, ὅμοιοι τοῖς τυφλοῖς ἄν ἦμεν».
ἄν ἦμεν: δυνητική οριστική
(= Αν δεν είχαμε φως, θα ήμασταν όμοιοι με τους τυφλούς)
1.5. «Να δὲ μὴ εἴπῃς ὅτι οὐκ αὖ μανθάνεις͵ ὅπως ἂν τοῦτο γένοιτο ἐγὼ φράσω.»
ἂν γένοιτο: δυνητική ευκτική
(= Και για να μην πεις ότι πάλι δεν καταλαβαίνεις, εγώ θα εξηγήσω πώς θα γινόταν αυτό)
1.6. «Ἴσασι γὰρ οὐδένας ἄλλους πάλιν εἰς ἐλευθερίαν ἂν τὰ πράγματ’ ἐξάγοντας».
ἂν ἐξάγοντας: δυνητική μετοχή
(= Γιατί γνωρίζουν πως κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να αποκαταστήσει την ελευθερία)
1.7. «Τίνι δ’ ἂν εἴης φίλος μᾶλλον ἢ τῷ σώφρονι;»
ἂν εἴης: δυνητική ευκτική
(= Με ποιον άλλο θα μπορούσες να είσαι φίλος παρά στο συνετό;)
«Ἑπεὶ κινδυνεύει πόλις ἀνδρῶν ἀγαθῶν εἰ γένοιτο, περιμάχητον ἂν εἶναι τὸ μὴ ἄρχειν ὥσπερ νυνὶ τὸ ἄρχειν, καὶ ἐνταῦθ’ ἂνκαταφανὲς γενέσθαι ὅτι τῷ ὄντι ἀληθινὸς ἄρχων οὐ πέφυκε τὸ αὑτῷ συμφέρον σκοπεῖσθαι ἀλλὰ τὸ τῷ ἀρχομένῳ· ὥστε πᾶς ἂν ὁ γιγνώσκων τὸ ὠφελεῖσθαι μᾶλλονἕλοιτο ὑπ’ ἄλλου ἢ ἄλλον ὠφελῶν πράγματα ἔχειν.»
- ἂν εἶναι: δυνητικό απαρέμφατο
- ἂν γενέσθαι: δυνητικό απαρέμφατο
- ἂν ἕλοιτο: δυνητική ευκτική
Μετάφραση:
Όταν κινδυνεύει μια πολιτεία ανθρώπων σωστών, αν υπήρχε, θα ήταν πολυπόθητο το να αποφεύγει κανείς να κυβερνά, όπως τώρα το να εξουσιάζει, και θα γινόταν έτσι ολοφάνερο ότι από τη φύση του ο αληθινός άρχοντας δεν εξετάζει το δικό του συμφέρον αλλά το συμφέρον των υπηκόων· κι έτσι κάθε άνθρωπος που γνωρίζει θα προτιμούσε περισσότερο να ωφελείται από κάποιον άλλον παρά ωφελώντας τον άλλο να αποκτά μπελάδες.
3.1. «Τοιαῦτα λέγεις, ἅ οὐδεὶς ἄν φήσειεν ἀνθρώπων.»
ἄν φήσειεν: δυνητική ευκτική
(= Λες τέτοια που κανείς από τους ανθρώπους δεν θα έλεγε)
3.2. «Εἴ τι ἄλλο τῶν ἀπορρήτων ἤκουον, οὐκ ἂν ἐπεξῆλθον αὐτῷ.»
ἂν ἐπεξῆλθον: δυνητική οριστική
(= Εάν άκουγα κάτι άλλο από τα απόρρητα, δεν θα το συζητούσα μαζί του)
3.3. «Ταῦτα δὲ καὶ δείξαιμι ἄν. »
δείξαιμι ἄν: δυνητική ευκτική
(= Αυτά, βέβαια, μπορώ και να τα αποδείξω)
3.4. «Ἐπίστευον ῥαδίως ἄν σῲζεσθαι.»
ἄν σῲζεσθαι: δυνητικό απαρέμφατο
(= Πίστευαν ότι εύκολα θα μπορούσαν να σωθούν)
3.5. «Ἔγνω τούτους χαλεπῶς ἄν σωζομένους.»
ἄν σωζομένους: δυνητική μετοχή
(= Γνώριζε πως αυτοί δύσκολα θα μπορούσαν να σωθούν)
3.6. «Πράττουσι ὅ τι ἄν βούλωνται.»
ἄν βούλωνται: αοριστολογικό ἄν +υποτακτική
ὅ,τι ἂν: εισάγει δευτερεύουσα αναφορική-υποθετική πρόταση
(= Κάνουν οτιδήποτε θέλουν.)
3.7. «Ἀλλὰ μᾶλλον λέγω ὅτι πολὺ θᾶττον ἂν τιμωροίμεθα αὐτούς͵ εἰ μηδένα ὑπάρχοιμεν ἀδικοῦντες.»
ἂν τιμωροίμεθα: δυνητική ευκτική
(= Αλλά μάλλον υποστηρίζω ότι πολύ πιο γρήγορα θα εκδικούμασταν αυτούς, εάν εμείς πρώτοι δεν αδικούσαμε κανέναν)
4.1. «Ἄν ἐγγὺς ἔλθῃ θάνατος, οὐδεὶς βούλεται θνῄσκειν. »
Ἄν ἔλθῃ: υποθετικός σύνδεσμος
(= Αν ο θάνατος πλησιάσει, κανείς δε θέλει να πεθάνει)
4.2. «Εἰ τοῖς θεοῖς πίστιν ἔχοιμεν, γιγνώσκομεν ἂν πορευόμενοι ἀσφαλῶς οἴκαδε.»
πορευόμενοι ἂν: δυνητική μετοχή
(= Αν έχουμε πίστη στους θεούς, γνωρίζουμε ότι μπορούμε να πορευτούμε με ασφάλεια στην πατρίδα)
4.3. «Ὅ,τι ἂν μέλλῃς ἐρεῖν, πρότερον ἐπισκόπει τῇ γνώμῃ.»
ἂν μέλλῃς: αοριστολογικό ἄν + υποτακτική
Ὅ,τι ἂν: εισάγει δευτερεύουσα αναφορική-υποθετική πρόταση
(= Ό,τι τυχόν (οτιδήποτε) σκοπεύεις να πεις, εξέτασέ το προηγουμένως με τη σκέψη σου)
4.4. «Εἰ μὲν γὰρ καὶ τοὺς ἄλλους ἀδικεῖν ἐτόλμων, εἰκότως ἄν μου κατεγιγνώσκετε καὶ περὶ τοῦτον ἐξαμαρτάνειν.»
ἄν κατεγιγνώσκετε: δυνητική οριστική
(= Αν βέβαια τολμούσα να αδικώ και τους άλλους, εύλογα θα μπορούσατε να μου προσάψετε ότι διαπράττω αδικήματα και απέναντί του)
πηγή:ιστοσελίδα του ψηφιακού βοηθήματος πανελλαδικών εξετάσεων