Αναφορικές προτάσεις (θεωρία και ασκήσεις)

Γ’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4^η

επιμέλεια: Μαριάννα Μπουρουτζή

 

 

Οι Δευτερεύουσες Αναφορικές Προτάσεις.

Πώς εισάγονται

 

 

             Με αναφορικές αντωνυμίες:                                                      Με αναφορικά επιρρήματα:

             (αναφορικές ονοματικές)                                                              (αναφορικές επιρρηματικές) 

        ο οποίος – η οποία – το οποίο                                                        Τοπικά: εκεί

        όποιος – όποια – όποιο                                                                                   που

        όσος – όση – όσο                                                                                              όπου

        οποιοσδήποτε- οποιαδήποτε – οποιοδήποτε                                             οπουδήποτε

        οσοσδήποτε- οσηδήποτε- οσοδήποτε                                          Χρονικά: τότε

        οτιδήποτε                                                                                                             που

                                                                                                                                       όποτε

                                                                                                                                       οποτεδήποτε

                                                                                                                      Τροπικά: όπως

                                                                                                                                       καθώς

                                                                                                                                       ως                            

                                                                                                                                       σαν

                                                                                                                      Ποσοτικά: όσο

                                                                                                                                         οσοδήποτε

      

  

  

 

Πώς λειτουργούν στην πρόταση οι αναφορικές ονοματικές προτάσεις:

 

   Ως Υποκείμενο:                                                                                     

    Π.χ. Να πάρει όποιος θέλει.                                                                                

    Ως Αντικείμενο:                                                                                                                                

    Π.χ. Κάνε ό,τι σου αρέσει.                                                                                                    

    Ως Κατηγορούμενο:                                                                               

    Π.χ. Στην εποχή μας είσαι ό,τι δηλώσεις.                                                             

   Ως Επιθετικός προσδιορισμός:  

   Π.χ. Πέταξαν τα φρούτα που σάπισαν.

   Ως Γενική υποκειμενική/ κτητική:

   Π.χ. Να ακούς τη συμβουλή όποιου σε αγαπάει.                

Πώς λειτουργούν στην πρόταση οι αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις:

 

1. Αιτία = αιτιολογικές προτάσεις:

Π.χ. Μας αρέσουν τα επικίνδυνα σπορ, που (επειδή) μας ανεβάζουν την αδρεναλίνη.

 

2. Σκοπός = τελικές προτάσεις:

Π.χ. Χρειαζόμαστε ένα μηχάνημα, που να (για να) μπορούμε να δουλεύουμε ευκολότερα.

 

3. Αποτέλεσμα = αποτελεσματικές/συμπερασματικές προτάσεις:

Π.χ. Να πάμε ένα ταξίδι, που να (ώστε να) σου μείνει αξέχαστο.

 

4. Προϋπόθεση = υποθετικές προτάσεις:

Π.χ. Όποιος (αν κάποιος) δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει. 

 

5. Εναντίωση/ παραχώρηση = παραχωρητικές προτάσεις:

Π.χ. Όσο κι αν (ό, τι και να κάνεις) το παιδεύεις, δεν θα τα καταφέρεις.  

 

 

Πάμε για λίγη εξάσκηση!

 

Να αναγνωρίσεις τις δευτερεύουσες αναφορικές προτάσεις και να δηλώσεις το είδος τους:

 

1. Όποιος είναι διορατικός πολιτικός, είναι ικανός ηγέτης.
2. Ο άνθρωπος πρέπει να επιδιώκει να φτάνει όσο πιο μακριά μπορεί.
3. Θα δουλέψω όσο χρειαστεί, προκειμένου να ανταποκριθώ στις ανάγκες που προέκυψαν.
4. Να φέρεσαι στους άλλους όπως θα ήθελες να σου συμπεριφέρονται κι εκείνοι.
5. Απαιτείται να διαθέτεις μια ειδίκευση, που να σου εξασφαλίσει την καλή δουλειά που επιθυμείς.
6. Οι καταστάσεις τις οποίες αντιμετωπίσαμε μας έκαναν να το ξανασκεφτούμε.
7. Να κάνεις τέτοιες ασκήσεις, που να αναζωογονούν το πνεύμα και το σώμα σου.
8. Μπορεί να πάει όπου του πουν.
9. Θα περιμένω όσο χρειαστεί.
10. Όποιος ζητάει τα πολλά, χάνει και τα λίγα.
11. Φύλαγε τα ρούχα σου, για να έχεις τα μισά.