Γενικές Ασκήσεις 1
Ασκήσεις Α’ γυμνασίου
Παράγωγα ουσιαστικά
1. Να σχηματίσετε τοπικά ουσιαστικά:
Στρατηγός= κουρεύς = ἱατρός =
ἒμπορος = χαλκεύς = κάπηλος =
γυμνάσια = ἀρχαί =
γραφεύς = διδάσκαλός =
2.Να σχηματίσετε υποκοριστικά ουσιαστικά:
ἄνθρωπος = τόπος= λαβή=
ἳππος= χῶρος= πύλη=
παῖς= ξίφος= νῆσος=
γέφυρα= οἰκία= πύργος=
ῥύαξ= τεῖχος= νέφος=
σῶμα= θύρα= δάσος=
εἶδος= κρήνη= χιτών=
3. Να σχηματίσετε περιεκτικά ουσιαστικά:
ἄνθος= ξένος = νεοσσός=
κρίνον= περιστερά= ἀνήρ (ἀνδρός)=
πεύκη= στρατός=
γυνή = μύρμηξ=
4. Να αντιστοιχίσετε τα παράγωγα ουσιαστικά της στήλης Α΄ με τα πρωτότυπα της στήλης Β΄:
Α Β
α. παιδάριον 1. πύλη
β. πινακίδιον 2. διδάσκαλος
γ. Παρθενών 3. νεοσσός
δ. γραφεῖον 4. χοῖρος
ε. χοιρίδιον 5. παῖς
στ. πυλίς 6. πινακίς
ζ. νεοσσιά 7. παρθένος
η. διδασκαλεῖον 8. Γραφεύς
Γραμματική
1. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του ουσιαστικού της παρένθεσης:
α. Καθορῶμεν πολλοὺς ………………… (ἄνθρωπος).
β. Μακάριοι οἱ ………………. (πτωχός) τῷ πνεύματι.
γ. Ἡμεῖς φυλάττομεν τοὺς ……………..(ὄρκος) τῶν …………………(θεός).
δ. Ὁ Θεὸς αὐξάνει τοὺς ……………..(καρπός) τῶν …………..(δένδρον).
2. Να σημειώσετε δίπλα σε κάθε αριθμό της πρώτης στήλης το γράμ-μα που του αντιστοιχεί από τη δεύτερη στήλη:
Α΄ Β΄
1. τοὺς ἱατρούς α. αιτιατική ενικού
2. τῇ ψήφῳ β. γενική πληθυντικού
3. τῶν ὁδῶν γ. αιτιατική πληθυντικού
4. τοῖς ποτηρίοις δ. δοτική ενικού
5. τὸν οἶνον ε. δοτική πληθυντικού
3. Να συμπληρωθούν οι τύποι της προσωπικής αντωνυμίας που λεί-πουν στο κείμενο του παρακάτω μύθου:
Ἔλεγόν ποτε τὰ πρόβατα τῷ δεσπότῃ : «………, ὦ δέσποτα, γάλα πα-ρέχομεν ……….(σύ, δοτ.), τυρὸν καὶ ἔρια……….(σύ, ον.) δὲ οὐδὲν παρέ-χεις………..(ἡμεῖς, δοτ.)· ὁ δὲ κύων, καίτοι οὐδὲν παρέχει………(σύ, δοτ.), ἐκ τοῦ σίτου καθ’ ἡμέραν λαμβάνει». Ὁ δὲ κύων εἶπεν· «Ὦ ἀνόητα πρόβατα, ἡ γλῶσσα……….(ὑμεῖς, γεν.) προτρέχει τῆς διανοίας· …………(ἐγώ, ον.) εἰμι χρησιμώτερος……… (ὑμεῖς, γεν.)· εἰ γὰρ………..μὴ ἐφύλαττον………(ὑμεῖς, αιτ.), ἐκινδυνεύετε ἄν πάσχειν κακὰ ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν· ………(ἐγώ, δοτ.) δ’ ἀνάγκη ἐστὶ φυλάττειν καὶ σῴζειν………( ὑμεῖς, αιτ.) ἐκ τῶν κινδύνων».
4. Να τοποθετήσετε στην κατάλληλη πτώση τις λέξεις που βρίσκονται στις παρενθέσεις με τη σειρά που δίνονται:
α. Τὸ ἐν Ὀλυμπίᾳ ἄγαλμα τοῦ Διὸς………..πεποιημένον ἐστὶ καὶ ἐλέφαντος (= από ελεφαντόδοντο) (χρυσός, γεν. εν.).
β. Ἐν μὲν τῇ δεξιᾷ χειρὶ φέρει Νίκην ἐξ ἐλέφαντος καὶ ταύτην καὶ χρυσοῦ, ἔχουσαν ἐπὶ τῇ κεφαλῇ…………… (στέφανος, αιτ. εν.).
γ. Τῇ δὲ ἀριστερᾷ χειρὶ τοῦ……….ἔνεστι (= υπάρχει) σκῆπτρον διηνθισμέ-νον (θεός).
δ. Ὁ ὄρνις (=πουλί) ὁ ἐπὶ τῷ ………… καθήμενός ἐστιν ὁ ἀετὸς (σκῆπτρον).
ε. Τῷ χρυσῷ……………τοῦ θεοῦ ζῴδιά τε (= και μικρές εικόνες ζώων) καὶ τῶν ἀνθῶν τὰ …………..εἰσίν ἐμπεποιημένα (=σκαλισμένα) (ἱμάτιον, κρί-νον).
στ. Ὁ θρόνος ποικίλος (=διακοσμημένος) μὲν …………καὶ ………….ποικίλος δὲ καὶ…………..ἐλέφαντί ἐστι (χρυσός, δοτ. / λίθος, δοτ. πληθ. / ἔβενος, δοτ. εν.).
5. Αναγνωρίζω τα παρακάτω ουσιαστικά και τα χαρακτηρίζω, ως περιεκτικά, υποκοριστικά και ως τοπικά:
Πευκώ=
Σφηκιά=
Κηπάριον=
χαλκεῖον=
πυργίσκος=
ξιφίδιον=
ἀνθών=
πανρθενών=
καπηλεῖον=
διδασκαλεῖον=