Ενότητα 1
νοῦς ὑγιὴς ἐν σώματι ὑγιεῖ |
η πνευματική υγεία συνδέεται με την σωματική |
εὖ ἀγωνίζεσθαι |
το να αγωνίζεσαι όπως πρέπει |
πὺξ λὰξ |
με γροθιές και με κλοτσιές |
κύκνειον ἄσμα |
το τελευταίο έργο κάποιου δημιουργού |
δημοσίᾳ δαπάνη |
με έξοδα του κράτους |
τὰ παιδία παίζει |
τα παιδιά παίζουν |
γνῶθι σαυτὸν |
γνώριζε τον ευατό σου |
ἔπεα πτερόεντα |
λόγια που πετούν |
τὸ δὶς ἐξαμαρτεῖν οὐκ ἀνδρὸς σοφοῦ |
το να κάνεις δυο φορές το ίδιο λάθος δε χαρακτηρίζει σοφό άνθρωπο |
εὕρηκα! εὕρηκα! |
βρήκα, βρήκα |
εὖ ζῆν |
ζωή με ηθικές και πνευματικές αξίες |
μολών λαβέ |
έλα να τα πάρεις (τα όπλα) |
μὴ μου ἅπτου |
μη μ’ αγγίζεις |
καινὰ δαιμόνια |
νέες ιδέες |
στήλη ἅλατος |
στήλη από αλάτι, ακίνητος |
ἆρον ἆρον |
πολύ βιαστικά |
ἀπὸ μηχανῆς θεὸς |
αυτό που γίνεται απρόσμενα |
γόρδιος δεσμὸς |
ο δεσμός στο Γόρδιο, κάθε πρόβλημα που λύνεται δύσκολα |
Άλλες λέξεις και φράσεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας που τις χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα:
εν τω μεταξύ,
εν τάξει,
άλλα αντ’ άλλων,
άνευ όρων,
ευτυχές το νέον έτος,
άνευ λόγου και αιτίας,
δόξα τω Θεώ,
κύριε διευθυντά,
κύριε γυμνασιάρχα,
γυμνάσιο,
Λύκειο
Παράλληλα κείμενα
Κείμενο
ἦλθ' ἦλθε χελιδὼν καλὰς ὥρας ἄγουσα, καλοὺς ἐνιαυτούς, ἐπὶ γαστέρα λευκά, ἐπὶ νῶτα μέλαινα. παλάθαν σὺ προκύκλει ἐκ πίονος οἴκου οἴνου τε δέπαστρον τυροῦ τε κάνυστρον· καὶ πύρνα χελιδὼν καὶ λεκιθίταν οὐκ ἀπωθεῖται· πότερ' ἀπίωμες ἢ λαβώμεθα; εἰ μέν τι δώσεις· εἰ δὲ μή, οὐκ ἐάσομες· ἢ τὰν θύραν φέρωμες ἢ τὸ ὑπέρθυρον ἢ τὰν γυναῖκα τὰν ἔσω καθημέναν· μικρὰ μέν ἐστι, ῥᾳδίως νιν οἴσομες. ἂν δή τι φέρῃς, μέγα δή τι φέροις· ἄνοιγ' ἄνοιγε τὰν θύραν χελιδόνι· οὐ γὰρ γέροντές ἐσμεν, ἀλλὰ παιδία.
Page, Poetae Melici Graeci απ. 848, 1-19 |
Μετάφραση
«Ήλθε το χελιδόνι ήλθε μαύρη την ουρά. Και το ξεροκόμματο, μα και το αυγόψωμο αγαπά το χελιδόνι. Να του δίνουμε ή θα καλοχεριστούμε; ή θα αρπάξουμε την πόρτα ή τ’ ανώφλι της ή τη νοικοκυρά που ’ναι μες στο σπίτι· είναι μικροκαμωμένη, εύκολα σηκώνεται. Αν θα μας φιλοδωρήσεις, να ’ναι κάτι που αξίζει. Άνοιγε, άνοιγε τη θύρα στα χελιδονάκια· δεν είμαστε δα γέροι, είμαστε παιδιά».
(μτφρ. Μ.Ζ. Κοπιδάκης) |