Καθώς, μεγαλώνουν τα παιδιά, αυξάνεται η ικανότητα τους να αντιλαμβάνονται γιατί οι άνθρωποι αισθάνονται χαρούμενοι, λυπημένοι, φοβισμένοι κ.ά. ωστόσο στην προσχολική ηλικία φαίνεται ότι δυσκολεύονται να αντιληφθούν ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν, ταυτόχρονα, διάφορα συναισθήματα (Hyson, 1994). Επίσης, παρά το γεγονός ότι τα μικρά παιδιά μπορούν να κατανοήσουν συναισθήματα που βασίζονται σε επιθυμίες, δυσκολεύονται να καταλάβουν συναισθήματα, όπως η έκπληξη, που στηρίζονται σε «πιστεύω». Τα περισσότερα παιδιά δεν κατανοοούν την έκπληξη μέχρι την ηλικία των 5 ετών περίπου (Hadwin & Perner, 1991).
Η επίδραση των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και ιδίως της τηλεόρασης, είναι προφανής στις απαντήσεις των παιδιών σχετικά με τα συναισθήματα (Εσμεράλντα, Πάουερ Ρέηντζερς κ.ά.), όπως είναι και η επιρροή της τεχνολογίας (ρολόι με κομπιούτερ, κούκλα που μιλάει κ.ά.). Επίσης, προφανής είναι και η επίδραση της καταναλωτικής κοινωνίας στην οποία ζουν και μεγαλώνουν αυτά τα νήπια, καθώς πολλές απαντήσεις τους σε σχετικές έρευνες σχετίζονται με την απόκτηση ή τη στέρηση 46 υλικών αγαθών. Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφέρουμε και τα στερεότυπα γύρω από τα φύλα, που διακρίνονται σε αποτελέσματα ερευνών των νηπίων σχετικά με το παιχνίδι (κορίτσια -ενασχόληση με κούκλες, αγόρια -αυτοκίνητα και μηχανές).
Ας δούμε μαζί ένα δημιουργικό τρόπο ώστε να βοηθήσουμε το παιδί μας να εκφράσει τα συναισθήματά του:
Ζωγραφίζω ό,τι νιώθω
Τρόπος παιχνιδιού:
1η ημέρα
Η μαμά είναι χαρούμενη (έντονα) και ζωγραφίζει σε ένα χαρτί μια φατσούλα που χαμογελά - όρθια και γρήγορα. Στη συνέχεια, καλεί το παιδί της να κάνει το ίδιο ως γελαστός και δημιουργικός ζωγράφος.
Του αφήνει ένα χαρτί στο τραπεζάκι και τον παρακινεί να ζωγραφίσει το ομορφότερο χαμόγελό του. Τέλος, ζωγραφίζουν μαζί πολλές χαρούμερες φατσούλες, στολίζοντας το δωμάτιο.
2η ημέρα
Η μαμά είναι λυπημένη και τριγυρνά στο δωμάτιο ζωγραφίζοντας βιαστικά μια φατσούλα που κλαίει. Με τον ίδιο τρόπο που δουλέψαμε την 1η ημέρα, συνεχίζουμε και την 2η, καλούμε το παιδί μας να ζωγραφίσει φατσούλες που ειναι θλιμμένες.
3η ημέρα ++
Τις επόμενες ημέρες ζωγραφίζει ο ένας το συναίσθημα το άλλου, όποιο κι αν είναι αυτό: χαρά, θυμός, φόβος, αδιαφορία..
Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;
Εάν βλέπουμε ότι το παιδί μας περνά ευχάριστα και συνεργάζεται, μπορούμε να συζητήσουμε ποιοι είναι οι λόγοι που νιώθουμε το κάθε συναίσθημα -στην πρώτη φάση.
Σε δεύτερη φάση και αφού κατανοήσει το κάθε συναίσθημα (3η ημέρα++), θα μπορούσαμε μέσω παραδειγμάτων (περίπτωση μελέτης) να συζητήσουμε πιθανά σενάρια αντιμετώπισης του κάθε συναισθήματος (κυρίως αυτό το κάνουμε στα αρνητικά συναισθήματα).
Καλή διασκέδαση!
